Jeśli ufać słowom klasyka, każdego z nas w życiu na pewno spotkają dwie rzeczy: śmierć i podatki. O ile ta pierwsza niemal całkowicie nie podlega naszej kontroli i jedynie możemy próbować odsunąć ją w czasie prowadząc zdrowy tryb życia, o tyle nieregulowanie należności podatkowych lub dokonywanie tego w terminie zależy wyłącznie od nas. Warto wiedzieć na ten temat jak najwięcej, wszak kolejny termin rozliczenia podatków nadejdzie szybciej, niż byśmy tego oczekiwali.
Podatek dochodowy – kto go płacić powinien
Jak sama nazwa wskazuje podatek dochodowy płacą osoby osiągające dochód. W teorii dotyczy to ogółu osób zamieszkujących terytorium danego kraju. W praktyce większość podatników osiąga przychody (tak nazywają się pieniądze brutto, przed opodatkowaniem) z racji zatrudnienia, prowadzenia działalności gospodarczej lub posiadających nabyte prawo do renty lub emerytury.
Płacenie podatków jest obowiązkiem ustawowym. W Polsce należy rozliczyć się z fiskusem do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym osiągnięto dochody.
Nadwyżka lub niedobór
Rozliczenie podatku polega na sporządzeniu deklaracji podatkowej i złożeniu jej we właściwym dla miejsca zamieszkania czy prowadzenia działalności urzędzie skarbowym. Jeśli z obliczeń wynikła różnica oznaczająca niedopłatę, to należność trzeba wpłacić niezwłocznie, razem ze składanym zeznaniem podatkowym. W przypadku nadpłacenia podatku składający rozliczenie otrzyma zwrot podatku.
Przepisy dokładnie regulują w jakim terminie oraz w jakiej wysokości zwroty się należą. Jeszcze do niedawna nie zwracano kwot poniżej 8,70 PLN. Od roku 2019, gdy większość podatników rozliczają urzędy, zwracane są również mniejsze kwoty.
Trzeba w tym miejscu podkreślić, że przepisy stanowią, iż uiszczenie niedopłaconego podatku jest obowiązkiem obywatela. W przypadku nadpłaty uzyskanie zwrotu jest jego prawem. Mówiąc kolokwialnie: jak zapłacimy za mało, musimy dopłacić; jeśli odprowadzimy do fiskusa za wysokie zaliczki na podatek, to możemy wystąpić o zwrot nadpłaty podatkowej.
Jak powstaje nadpłata podatku?
W przypadku osób zatrudnionych na umowie u jednego pracodawcy nadpłata czy niedopłata występuje raczej rzadko – najczęściej jako wynik błędu. Jeśli podatnik pracuje w kilku miejscach, wykonuje umowy o dzieło z przeniesieniem praw autorskich, to może się zdarzyć, że została odprowadzona zbyt duża, niekorzystna dla podatnika kwota podatku, gdyż nie zastosowano odpowiednio wysokich kosztów uzyskania przychodu. Wówczas przy rozliczeniu rocznym ta nadpłata wychodzi i podlega zwrotowi.
Najczęściej zwroty podatków zdarzają się z racji korzystania z ulg podatkowych. W Polsce są to ulgi na Internet, rehabilitację, z racji darowizn na określone w ustawie cele lub z tytułu posiadania dzieci.